Zorunlu Deprem (DASK) Sigorta Poliçesi: 587 sayılı kanun hükmünde kararname ile 27 Eylül 2000 tarihinden itibaren yürürlüğe giren zorunlu deprem sigortası, depremin neden olacağı yangın, infilak ve yer kayması dahil sigortalı binalarda ve temellerinde, oluşturacağı maddi zararları sigorta bedeli kadar kapsar. Zorunlu deprem sigortası ile ilgili maddi zararlar doğal afetler sigortaları kurumu (DASK) tarafından teminat altına alınmıştır.
Zorunlu deprem sigortası’nın amacı, meydana gelebilecek deprem riskine karşı bina sahiplerinin zararlarını karşılamaktır. Deprem riski yüksek bir ülkede yaşadığımız için 587 sayılı kanun hükmünde kararnameye göre, bina sahipleri mutlaka zorunlu deprem sigortasını yaptırmalıdırlar. Zorunlu deprem sigortası olmayan binaların konut sigortaları da yapılamaz. Ayrıca herhangi bir deprem sonucunda oluşan zararlarda Doğal Afetler Sigortaları Kurumu (DASK) poliçesi olmayanlara devlet, hiçbir şekilde yardım etmeyecektir.
Deprem Poliçesi Kapsamında Olan Binalar: Genel şartlara göre zorunlu deprem sigortası kapsamında olan binalar aşağıda belirtilmiştir:
- 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında mesken olarak inşa edilmiş binalar ve bağımsız bölümler.
- Temeller ve buna bağlı olarak taşıyıcı sistem sigorta kapsamında olmakla birlikte bunların dışında kalan ortak yerler sigorta kapsamında bulunmamaktadır.
- Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar (arazi, arsa vb.) üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar.
Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi olmayan arazi ve arsalar, hazine arazileri vb. üzerine inşa edilmiş binalar zorunlu deprem sigortası kapsamı dışındadır. Yukarıdaki iki maddede açıklanan koşullara göre sigorta kapsamına giren, mesken olarak inşa edilmiş binaların içinde yer alan, ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler.
- Doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler.
Yukarıdaki koşullara uyan, kat irtifakı tesis edilmiş binalar, tapuda henüz cins tahsisi yapılmamış ve tapu kütüğünde vasfı “arsa vs.” olarak görünen binalar ve tapu tahsisi henüz yapılmamış kooperatif evleri için zorunlu deprem sigortası yaptırılmalıdır. Diğer taraftan 27 Aralık 1999 tarihinden sonra mesken olarak inşa edilmiş olan bağımsız bölümler ve binalar için ilgili mevzuat çerçevesinde inşaat ruhsatı alınmış olması kaydıyla, iskân izninden veya içinde yaşanmaya başlanmasından itibaren bir ay içinde malikler veya varsa intifa hakkı sahipleri tarafından zorunlu deprem sigortası yaptırılır.
Deprem Poliçesi Kapsamında Olmayan Binalar: Genel şartlara göre zorunlu deprem sigortası kapsamında olmayan binalar aşağıda belirtilmiştir:
- Kamu kurum ve kuruluşlarına ait binalar.
- Köy yerleşim alanlarında yapılan binalar.
- 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’na tabi olsun veya olmasın tamamı ticari ve sınai amaçla kullanılan binalar (iş hanı, iş merkezi, idari hizmet binaları, eğitim merkezi binaları vs.).
- İnşaatı henüz tamamlanmamış mesken olarak inşa edilen binalar.
- 27 Aralık 1999 tarihinden sonra mesken olarak inşa edilmiş olan ancak ilgili mevzuat çerçevesinde inşaat ruhsatı bulunmayan bağımsız bölümler ve binalar.
Hangi binalar zorunlu deprem sigortası kapsamına girmektedir: 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ile tarif edilen bağımsız bölümler, tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde “mesken” olarak inşa edilmiş binalar, bu binaların içinde yer alan ve iş yeri olarak kullanılan bağımsız bölümler, doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler zorunlu deprem sigortası kapsamına girmektedir. Bu sigortayı ancak sigorta kapsamında tarif edilen bağımsız bölümler ve binalar için sahipleri veya varsa faydalanma hakkına sahip kişiler yaptırmak zorundadır.
Hangi binalar zorunlu deprem sigortası kapsamı dışında kalır: Kamu kurum ve kuruluşlarına ait binalar, köy yerleşim alanlarında yapılan binalar, tamamı ticari veya sınaî amaçla kullanılan binalar, (fabrika ve iş hanları gibi) 27 Aralık 1999 tarihinden sonra inşa edilmiş olan ancak ilgili mevzuat çerçevesinde inşaat ruhsatı bulunmayan binalar zorunlu deprem sigortası kapsamında değildir.
4.4.5. Zorunlu deprem sigortası yaptırılmaz ise ne olur: Devletin, 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetlerde Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanundan ve diğer kanunlardan doğan konut kredisi açma ve bina yaptırma yükümlülükleri bu sigortanın başlangıcıyla ortadan kalkmıştır. Böylece deprem nedeniyle sigorta kapsamındaki binalarda meydana gelen hasarlar DASK tarafından ödenecektir. Buna bağlı olarak 27.03.2001 tarihinden itibaren zorunlu deprem sigortası olmayanlar, bu sigorta kapsamında karşılaşılacak zararlar için doğal afetlerle ilgili mevzuat çerçevesinde hak talep edemezler, ayrıca zorunlu deprem sigortası olmayan binalar için kamu kurum ve kuruluşlarında tapu tescil işlemleri dahil hiç bir işlem yapılmamaktadır.